Presidenti francez Emmanuel Macron dëshiron të rrisë shpenzimet ushtarake në 413 miliardë euro gjatë shtatë viteve të ardhshme, por kritikët thonë se rritja prej 30 për qind e shpenzimeve nuk po merr parasysh atë që po ndodh në terren në Ukrainë.
Pushtimi rus i Ukrainës është shënuar nga një përdorim i pangopur i artilerisë dhe raketave – një kthim në një lloj lufte më tradicionale që planifikuesit e pas Luftës së Ftohtë e kishin shmangur në favor të forcave më të vogla, të teknologjisë së lartë dhe shumë të trajnuar, të aftë për të vendosur larg nga shtepia.
Buxheti ushtarak francez – për të cilin Asambleja Kombëtare do të fillojë të votojë këtë javë – ende i përmbahet atij modeli para luftës së Ukrainës duke shkurtuar armët e rënda si tanket dhe transportuesit e blinduar të personelit, ndërkohë që rrit shpenzimet për parandalimin bërthamor të Francës dhe investon në luftimin e kërcënimeve të reja në zona të tilla si hapësira, kibernetike dhe detet e thella.
Votimi përfundimtar pritet përpara 14 korrikut, ditës kombëtare të Francës.
“Shumë njerëz avokuan për … më shumë tanke luftarake Leclerc, më shumë avionë luftarakë Rafale për të qenë në gjendje të forcojnë krahun lindor të NATO-s. Por kjo nuk është logjika e Francës”, tha Pierre Haroche, një studiues i mbrojtjes me bazë në Paris në Universitetin Queen Mary të Londrës.
Sipas Michel Goya, një konsulent ushtarak francez dhe kolonel i pensionuar i ushtrisë, buxheti i ri ushtarak i cili zgjat nga 2024 deri në 2030 tregon se Franca – i vetmi vend i BE-së me armë bërthamore – nuk po përgatitet për mundësinë e një konflikti të madh tokësor.
“Përfundimi është se fuqia jonë bërthamore na mbron nga një skenar ukrainas. [Në vend të kësaj] ne po përpiqemi të projektojmë veten përpara dhe të jemi të aftë t’i bashkohemi një koalicioni ajror dhe detar të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara”, tha ai.
Zgjedhjet e Francës
Tre vjet shpenzime të parave publike për të zbutur krizën e COVID-19 e kanë lënë qeverinë franceze të përballet me inflacion të lartë, një shtrëngim buxhetor dhe borxh publik në rritje. Kjo është arsyeja pse ajo po favorizon mbështetjen e saj tradicionale në forcat bërthamore në vend që të rrisë masivisht fuqinë e saj konvencionale – një kontrast i mprehtë me Poloninë, një shtet jo-bërthamor që kufizohet me Ukrainën dhe Rusinë dhe ka ambicie për të krijuar ushtrinë më të madhe konvencionale të BE-së.
Në Francë, ndikimi mund të shihet në planet e pakësuara të prokurimit.
Qeveria kishte planifikuar të rinovonte 200 tanke kryesore luftarake Leclerc deri në vitin 2030, por sipas planit të ri kjo shifër bie në 160; Ukraina po i kërkon gjithashtu Francës që të dhurojë disa nga ato tanke, por Parisi ende nuk e ka miratuar një transferim të tillë. Forcat ajrore pritej të kishin 185 avionë luftarakë Rafale deri në vitin 2030, por do të merrnin vetëm 137.
Franca do të synojë gjithashtu 200 automjete të blinduara zbulimi Jaguar në vend të 300; dhe rreth 1300 transportues personeli të blinduar Griffon në vend të mbi 1800. Dega ekzekutive paraqiti amendamente përpara votimit të kësaj jave duke u angazhuar për të blerë më shumë automjete Jaguar dhe Griffon për të zëvendësuar pajisjet e dhuruara në Kiev. Megjithatë, kjo përpjekje nuk do të financohet nga buxheti shumëvjeçar.
Për të gjitha pajisjet e forcave të armatosura, objektivat origjinale janë ende të vlefshme për vitin 2035, këmbëngul qeveria.
“Me kontekstin ndërkombëtar dhe luftën në pragun tonë, është mirë të shpjegojmë se parandalimi është i rëndësishëm, por [lufta] konvencionale ka gjithashtu rëndësi”, tha Cédric Perrin, një ligjvënës nga partia konservatore Les Républicains dhe një zëvendëspresident i mbrojtjes së Senatit. dhe komitetit të punëve të jashtme.
Vonesa e pajisjeve për forcat e armatosura të Francës do të kufizonte gjithashtu kapacitetin e vendit për t’i dhënë armë Ukrainës, shpjegoi ai.
Vende të tjera evropiane përballen me marrëveshje të ngjashme: Mbretëria e Bashkuar – gjithashtu një fuqi bërthamore – po mendon për shkurtime në forcat tokësore pavarësisht rritjeve të fundit të shpenzimeve ushtarake; Gjermania njoftoi se do të nisë një rritje të buxhetit të mbrojtjes Zeitenwende prej 100 miliardë eurosh, por shumica e këtyre parave ende nuk janë ndarë.
Kjo mund ta bëjë të vështirë për vendet evropiane përmbushjen e objektivit të ri të NATO-s për të pasur 300,000 trupa në gatishmëri të lartë, duke e vendosur kontinentin për një varësi të vazhdueshme nga ushtria amerikane.
Duke parë përtej Ukrainës
Ndërsa presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ishte në Paris javën e kaluar për t’u takuar me Macron – dhe mori një angazhim për më shumë armë dhe tanke të lehta – buxheti shikon përtej Evropës Lindore për rritjen e tensioneve midis Kinës dhe SHBA.
“Planet buxhetore pasqyrojnë një vizion real strategjik, jo afatshkurtër, por afatgjatë. Ne po mendojmë për rajonin Indo-Paqësor, për detet e thella”, tha Philippe Maze-Sencier, një analist gjeopolitik me Hill+Knowlton Strategies. “Kush mendon në Evropë për këtë? Kemi një problem me materiale të rralla dhe e dimë se thellësitë e oqeanit kanë burime minerare.”
Në shtatë vitet e ardhshme, Franca do të shpenzojë 5 miliardë euro për të ndërtuar një aeroplanmbajtëse të re për të zëvendësuar Charles de Gaulle.
Plani shumëvjeçar synon gjithashtu të trajtojë atë që ministri i Forcave të Armatosura Sébastien Lecornu i quajti “zona të reja konflikti dhe militarizimi” – domethënë hapësira, detet e thella dhe kibernetike. Deri në vitin 2030, Parisi dëshiron të investojë 6 miliardë euro në hapësirë, 4 miliardë euro në kibernetikë – që përfaqëson një rritje prej 300 për qind – dhe 5 miliardë euro në shërbimet e inteligjencës.
“Ne qëndrojmë pranë këtyre zgjedhjeve,” u tha Lecornu senatorëve në fillim të majit. “Është urgjente të veprohet dhe është më e rëndësishme për sigurinë tonë kolektive sesa nëse vonojmë dorëzimin e disa automjeteve Griffon me një ose dy vjet”.
Kjo e lë Francën të përpiqet të balancojë ambicien e saj tradicionale për të qenë një lojtar i fuqisë globale kundër nevojës për të reaguar ndaj konfliktit më të madh në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore dhe shpresave të Macron për një Evropë më të fortë që është më e pavarur nga Shtetet e Bashkuara.
